Nơi ven trời Tây Bắc xa xôi, kỳ thú và đầy hấp dẫn, có một thị xã ngã ba sông Đà đã đi vào thơ, vào nhạc, đi vào ký ức của biết bao văn nhân tài tử. Còn nay, cùng với dòng sông, thị xã Mường Lay đã đi vào thơ ca thời đại mới với những nét đẹp hiện đại, của một thị xã tái định cư sớm chiều soi bóng xuống con sông có nguồn thủy năng lớn nhất và cũng dữ dội nhất ...
Nằm ở cửa ngõ phía Bắc của tỉnh Điện Biên, nối với tỉnh Lai Châu, nơi đây từng chứng kiến biết bao thăng trầm của lịch sử. Trước đây, Mường Lay được biết đến là tỉnh lỵ tỉnh Lai Châu cũ, một thị xã có diện tích nhỏ nhất nước (chưa đầy 12 nghìn ha), gồm 2 phường và 1 xã. Trung tâm thị xã nằm trong một thung lũng hẹp, dài, nơi ngã ba giao cắt của các con sông: Sông Đà, sông Nậm Na và suối Nậm Lay. Nhưng từ khi Mường Lay thực hiện chủ trương tái định cư để nhường đất cho lòng hồ thủy điện Sơn La thì diện mạo của thị xã nhỏ này bước đầu có sự chuyển mình mạnh mẽ, trở thành một đô thị hiện đại với đầy đủ các phân khu chức năng và là một điểm đến du lịch nhiều hấp dẫn.
Từ khi công trình thuỷ điện Sơn La được hoàn thành, mực nước lòng hồ dâng cao khoảng 213m, diện tích rộng chừng 100ha đã tạo ra cho Mường Lay một cảnh quan du lịch sinh thái cực kỳ hấp dẫn, trên là núi dưới là hồ được ví như một Hạ Long trên cạn.
Với khí hậu mát mẻ và trong lành của núi rừng Tây Bắc, Mường Lay chính là nơi giao thoa của đất trời và sông núi, của quá khứ và hiện tại. Dòng sông Đà hung dữ năm xưa giờ đây trở nên hiền hòa, phẳng lặng và xanh mênh mông tạo cho người thưởng ngoạn cảm giác thật thoải mái, nhẹ nhàng và tưởng như đang giao hòa với thiên nhiên, đất trời, non nước.
Đến với Mường Lay, du khách không nên bỏ lỡ cơ hội du ngoạn bằng thuyền trên lòng hồ, để được đắm mình với thiên nhiên mênh mông sông nước, trùng điệp núi rừng, được nghe những câu chuyện đậm sắc màu huyền sử kể về dòng Đà giang hung dữ xưa kia. Trên đường đi vãn cảnh lòng hồ, du khách có thể ghé qua đất Lai Châu để thăm và tìm hiểu về dinh thự Đèo Văn Long, thăm mô hình nuôi cá lồng của người dân bản địa. Đặc biệt nơi đây cũng luôn hấp dẫn đối với những du khách thích khám phá và ưa mạo hiểm với các hoạt động như câu cá trên sông Đà, leo núi khám phá Hang bản Bắc hay đi bộ xuyên rừng tới thăm các bản làng xa xa nằm ẩn mình bên vách núi.
Mường Lay không chỉ hấp dẫn du khách bởi cảnh quan thiên nhiên thơ mộng mà còn lôi cuốn lòng người bởi nét văn hóa đa dạng và độc đáo của 9 dân tộc anh em sinh sống. Mỗi dân tộc nơi đây đều mang bản sắc văn hóa riêng, tạo nên một bức tranh văn hóa hết sức phong phú, đa dạng với những giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể đặc trưng. Mảng văn hóa tiêu biểu nhất ở Mường Lay chính là văn hóa của dân tộc Thái trắng. Mường Lay được xem là thủ phủ của người Thái trắng ở Điện Biên, là một trong những cái nôi của điệu múa nón, múa chai, múa quạt duyên dáng đã đi vào tiềm thức con người và thơ ca.
Về Mường Lay là về với vùng đất cổ, nơi mà mỗi con sông, ngọn núi, mỗi bản làng, con suối đều được gắn liền với những truyền thuyết, những câu chuyện hấp dẫn. Với những trải nghiệm, khám phá đầy cảm xúc, chắc chắn du khách sẽ thực sự hài lòng khi chọn nơi đây là điểm dừng chân trong cuộc hành trình du lịch vòng cung Tây Bắc./.
Theo Thethaovietnam.vn