Trong những ngày này, tại tỉnh Điện Biên các hoạt động văn hóa trong khuôn khổ sự kiện Khai mạc năm du lịch quốc gia Điện Biên và Lễ hội Hoa ban năm 2024 diễn ra với nhiều hoạt động sôi nổi, hấp dẫn. Tham gia sự kiện trưng bày, giới thiệu không gian văn hóa vùng cao, thị xã Mường Lay đã mang đến Lễ hội rực rỡ sắc màu không gian văn hóa truyền thống dân tộc Thái trắng thu hút đông đảo du khách đến tham quan, trải nghiệm.
Không gian văn hóa Thái thị xã Mường Lay
Thị xã Mường Lay có 9 dân tộc anh em cùng sinh sống, trong đó dân tộc Thái ngành Thái trắng chiếm trên 68% và có những nét văn hóa độc đáo, mang đậm bản sắc truyền thống. Trong khuôn khổ Lễ hội Hoa Ban năm nay những tiết mục múa Thái cổ, xòe khăn, múa nón của Đoàn thị xã Mường Lay đã đem tới cho du khách những ấn tượng sâu sắc về một nét văn hóa đặc trưng gắn bó với đời sống kinh tế, văn hóa của thị xã Mường Lay. Hiện nay, những điệu múa Thái cổ đang đứng trước nguy cơ mai một bản sắc, những người nắm giữ di sản truyền thống, chủ thể văn hóa đa phần đều đã già yếu. Chính vì vậy việc phục dựng và gìn giữ những điệu múa Thái cổ là điều hết sức cần thiết để phát huy những giá trị văn hóa phi vật thể của dân tộc. Bà Lò Thị Lả - Chủ nhiệm Câu lạc bộ Văn hóa Thái thị xã Mường Lay cho biết: Đến với Lễ hội Hoa Ban năm nay, chúng tôi mang đến trình diễn điệu múa nón và múa quạt, điệu xòe, đây là những điệu múa cổ có từ ngày xưa được những người già truyền lại. Chúng tôi mong muốn được giới thiệu nét văn hóa của dân tộc mình đến với mọi người để mọi người hiểu rõ hơn về những nét văn hóa dân tộc Thái.
Giới thiệu tiết mục thái cổ của Câu lạc bộ Văn hóa Thái thị xã Mường Lay
Khu trưng bày, giới thiệu về không gian văn hóa của thị xã Mường Lay cũng là một điểm nhấn mang đậm nét văn hóa đặc trưng, những dụng cụ lao động, dụng cụ sinh hoạt thường ngày của người Thái, tái hiện được những phong tục, tập quán, nét đẹp văn hoá trong đời sống sinh hoạt của đồng bào dân tộc Thái trắng mang đến cho du khách nhiều trải nghiệm. Từ nếp nhà, trang phục, nghề truyền thống, đến các món ăn, trò chơi dân gian, dân ca, dân vũ đều tái hiện nét đẹp văn hóa trong đời sống sinh hoạt, lao động của người Thái. Những nét đẹp bình dị trong đời sống thường nhật của đồng bào được lựa chọn, kết hợp, tạo thành một không gian rực rỡ sắc màu văn hoá dân tộc của địa phương. Bên cạnh đó là tái hiện Lễ hội đua thuyền đuôi Én, Lễ Then Kin Pang, đây là Lễ hội không chỉ thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa khát vọng tâm linh và hiện thực, tạo niềm tin cho mỗi người dân trong cuộc sống mà còn là nét đẹp văn hóa đặc sắc, là hình thức diễn xướng dân gian độc đáo của dân tộc Thái trắng. Qua đó mời gọi du khách đến tham quan, thỏa sức tìm hiểu, khám phá về mảnh đất và con người, nhất là nét đẹp trong văn hóa truyền thống của dân tộc Thái trắng nơi thị xã ngã ba sông. Song song với đó là triển lãm ảnh “Mường Lay rực rỡ sắc màu” với rất nhiều bức ảnh đặc sắc nói về mảnh đất, con người thị xã Mường Lay trong quá trình sinh sống, lao động sản xuất, sự khởi sắc của quê hương trong tiến trình phát triển.
Điểm checkin trong không gian văn hóa Thái thị xã Mường Lay
Đến với không gian trưng bày bản sắc văn hóa Thái thị xã Mường Lay du khách được hòa mình vào vòng xòe đoàn kết để cảm nhận rõ hơn tình đoàn kết, nét đẹp văn hoá rất riêng của đồng bào dân tộc Thái và phát huy di sản đã được UNESCO ghi danh vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Người Thái có quan niệm “Không xòe không tốt lúa; Không xòe thóc cạn bồ; Không xòe hoa sẽ tàn héo; Không xòe trai gái không thành đôi", kết hợp với tiếng trống, tiếng chiêng và âm nhạc, du khách và người dân địa phương cùng chung nhịp xòe. Điệu xòe thể hiện sự gắn kết cộng đồng, mỗi khi có niềm vui thì cùng nhau nhảy múa và gặp khó khăn hoạn nạn cũng vẫn nắm chặt tay nhau để cùng chung sức vượt qua. Bỏ lại những mệt mỏi, lo toan của cuộc sống, sau những ngày lao động vất vả, bà con tay trong tay vui vòng xòe đoàn kết, như lời chào, lời mời gọi, níu chân du khách khi đến với thị xã Mường Lay. Chị Hà Thị Châm ở thành phố Điện Biên phủ cho biết: “Khi bước vào không gian trưng bày văn hóa truyền thống dân tộc Thái của Đoàn thị xã Mường Lay tôi rất ấn tượng. Mọi người được hòa mình vào vòng xòe đoàn kết của các bạn, được check in cảnh đẹp và đặc biệt là được giao lưu, tìm hiểu nét đẹp văn hoá truyền thống qua không gian trưng bày, tôi thấy thật tuyệt vời”.
Du khách và người dân địa phương trong vòng xòe đoàn kết
Du khách trải nghiệm đánh Trống và chiêng tại không gia văn hóa Thái
Không gian trưng bày văn hóa truyền thống dân tộc Thái thị xã Mường Lay trong không gian văn hóa vùng cao của Lễ hội Hoa Ban năm 2024 đã giới thiệu và quảng bá các giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể tiêu biểu, đặc sắc của dân tộc Thái trắng thị xã Mường Lay. Là dịp để các nghệ nhân, diễn viên và nhân dân các dân tộc gặp gỡ, giao lưu, học hỏi kinh nghiệm. Từ đó nâng cao nhận thức, ý thức trong việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống; tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc, đẩy mạnh phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. Hình ảnh về không gian văn hóa Thái thị xã Mường Lay nơi có những con người thân thiện với những nét đẹp văn hóa truyền thống sẽ đọng mãi trong tâm trí mỗi người tham dự Lễ hội. Nét đẹp văn hóa Thái sẽ tiếp tục được bảo tồn, giữ gìn và tôn vinh góp phần tích cực vào việc xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc./.