TỔNG QUAN VỀ ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN
1. Vị trí địa lý
Thị xã Mường Lay nằm ở phía Bắc tỉnh Điện Biên, cách trung tâm thành phố Điện Biên Phủ khoảng 90 km về phía Bắc, tọa độ địa lý: 21o57’35” đến 22o06’10” vĩ độ Bắc và từ 103o02’35” đến 103o11’10” kinh độ Đông. Có ranh giới hành chính như sau:
- Phía Bắc giáp huyện Nậm Nhùn và huyện Sìn Hồ - tỉnh Lai Châu;
- Phía Tây giáp xã Mường Tùng huyện Mường Chà;
- Phía Nam giáp xã Mường Tùng huyện Mường Chà;
- Phía Đông giáp xã Xá Tổng huyện Mường Chà.
Tổng diện tích tự nhiên toàn thị xã là 11.266,56 ha, chiếm 1,18% diện tích tự nhiên của toàn tỉnh. Thị xã có 3 đơn vị hành chính trực thuộc, bao gồm xã Lay Nưa, phường Na Lay, phường Sông Đà.
2. Địa hình, địa mạo
Trung tâm thị xã nằm trong thung lũng hẹp dài, ngã ba giao cắt của sông Đà, sông Nậm Na và suối Nậm Lay.
Đặc điểm địa hình của thị xã khá phức tạp: Đồi núi cao, độ dốc lớn và bị chia cắt mạnh bởi hệ thống sông suối nhiều (5,5 - 6 km/km2). Độ dốc tự nhiên lớn hơn 250 chiếm hơn 90% tổng diện tích của thị xã, hướng dốc chính thấp dần về phía Bắc (sông Đà). Độ cao trung bình 510m, nơi thấp nhất là 169,43m (khu vực ven sông Đà), nơi cao nhất là 1.247m.
Thị xã Mường Lay có ba kiểu địa hình chính:
- Địa hình thung lũng;
- Kiểu địa hình núi thấp;
- Kiểu địa hình núi trung bình và núi cao.
3. Khí hậu
Thị xã Mường Lay mang nét đặc trưng của khí hậu vùng Tây Bắc, khu vực khí hậu nhiệt đới gió mùa; trong năm có 02 mùa rõ rệt: Mùa khô tương đối lạnh, ít mưa và có sương muối kéo dài từ tháng 11 đến tháng 3 năm sau, mùa mưa từ tháng 4 đến tháng 10 nóng, mưa nhiều.
- Nhiệt độ không khí: Trung bình năm là 240C, tháng 5 có nhiệt độ trung bình cao nhất trong năm (27,9oC), tháng 1 có nhiệt độ trung bình thấp nhất (16,9oC).
- Lượng mưa: Trung bình năm là 2.503mm, tháng bảy có lượng mưa trung bình cao nhất (617mm), tháng 2 thấp nhất (15mm). Mùa mưa từ tháng 4 đến tháng 9, chiếm 87% lượng mưa cả năm và phân bố tất cả các tháng, rất thích hợp để phát triển sản xuất nông nghiệp đặc biệt là lúa nước.
- Độ ẩm không khí: Trung bình năm là 84%, tháng 7 ẩm nhất (108%), tháng 3 khô nhất (74%), tương đối thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp.
4. Thủy văn
Thị xã Mường Lay chịu tác động trực tiếp của Sông Đà cũng như hệ thống suối thượng nguồn của dòng sông này. Ngoài ra còn có hệ thống suối Nậm Lay và một số suối nhỏ. Hệ thống suối Nậm Lay bắt nguồn từ hệ thống các dãy núi lớn trên địa bàn các xã Chà Tở, Huổi Lèng, Mường Tùng huyện Mường Chà; hướng chảy chủ yếu từ Tây Nam - Đông Bắc, đây là nguồn cung cấp nước cho hồ chứa nước thị xã Mường Lay và góp phần cung cấp nước cho Sông Đà. Nhìn chung, đặc thù sông, suối của thị xã có độ dốc lớn, có lượng dòng chảy lớn. Mật độ khe, suối của thị xã khá cao từ 5,5 - 6 km/km2 do địa hình chia cắt mạnh, lượng mưa lớn.
Vũ Nhật - Phòng Tài nguyên và Mội trường thị xã