Tại hội nghị lần thứ 10, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khoá XII tổ chức đầu tháng 3, lần đầu tiên mô hình cây cao su tiểu điền được đưa ra bàn thảo rất sôi nổi. Và theo ý kiến của đa số các đại biểu thì đã đến lúc chúng ta cần đưa cây cao su tiểu điền vào trồng để khai thác hiệu quả tiềm năng đất đai, nguồn lao động, giúp người dân có thêm cơ hội làm giàu chính đáng

Từ mô hình “cao su ông Trình”

Nghe tin gia đình ông Phạm Xuân Trình, thôn Đông Biên 3, xã Thanh An, huyện Điện Biên trồng cao su với diện tích trên 20ha đã khá lâu, nhưng một ngày cuối tháng 3, chúng tôi mới có dịp ghé thăm. Tiếp chúng tôi trong căn phòng chật hẹp, tiện nghi sinh hoạt thiếu thốn, ông Trình phân bua: Các anh thông cảm, mấy năm nay, tích cóp được đồng nào gia đình đầu tư hết cho cây cao su. Do trồng cao su “ngoài quy hoạch”, trồng một cách “tự phát” nên hiện tại gia đình không được hưởng bất cứ chế độ, chính sách nào của Nhà nước. Theo tính toán, với hơn 20ha cao su trồng trong 4 năm qua, cộng cả tiền tích tụ đất, mua cây giống từ Bình Phước chở ra, tiền phân bón, thuê nhân công chăm sóc... thì tổng chi phí đã lên đến gần 3 tỷ đồng.

Thời điểm ông Trình mới đưa cây cao su vào trồng, nhân dân thôn Đông Biên 3 nói riêng, xã Thanh An nói chung cho rằng ông bị “gàn”. Ai đời lại bỏ ra mấy tỷ đồng để trồng loại cây chưa được đánh giá hiệu quả kinh tế tại Điện Biên. Tuy nhiên, với ông Trình lại có suy nghĩ khác. Ông bảo, cây cao su được trồng từ Tây Nam Bộ ra miền Trung và nay đang tiến lên Tây Bắc. Chính phủ đang khuyến khích tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam trồng hàng chục nghìn héc ta cao su tại các tỉnh phía Bắc đấy thôi. Nói là làm. Vợ chồng ông bỏ tiền túi vào các tỉnh Tây Nguyên hơn 2 tháng học hỏi kinh nghiệm phát triển cây cao su. Lạ nước lạ cái nơi đất khách, nhưng được cái bản chất thật thà, cần cù chịu khó nên nhiều người thương tình đã giúp đỡ về giống, kỹ thuật, kinh nghiệm phát triển cây cao su tiểu điền.

Mô hình cao su của ông Trình.

Gia đình ông Trình bắt đầu trồng cây cao su vào tháng 8/2008, đến nay đã hơn 4 năm. Trăm nghe không bằng một thấy, ông Trình dẫn chúng tôi đi thăm đồi cao su. Dưới cái nắng oi ả của tiết trời đầu hạ, nhưng không khí nơi đây vẫn mát rượi, nhờ cây cao su đang vào giai đoạn khép tán, cành lá xum xuê. Ông Trình đọc vanh vách kỹ thuật trồng cây cao su cho chúng tôi nghe. Ông cho biết: Mới qua 4 năm nhưng cây cao su đã gặp một số loại dịch bệnh: đốm mắt chim, nấm trắng, héo đen đầu lá... Tuy nhiên, nhờ chủ động phòng trừ kịp thời nên cây vẫn phát triển tốt. Khu rừng nằm ở độ cao 650 - 700m so với mực nước biển, do đó ông trồng giống cao su PB 260. Làm rõ băn khoăn của chúng tôi về cây cao su có mủ hay không? Ông Trình dùng móng tay bấm nhẹ vào thân cây, lập tức mủ cao su ứa ra trắng toát. Mủ hay còn gọi nhựa cây, là chất dinh dưỡng nuôi thân, nếu không có mủ thì làm sao cây sống được.

Nói về những gian truân trong suốt 4 năm ăn ngủ với cây cao su, ông Trình thú nhận: Nhiều lúc cũng cảm thấy nản, nhất là vào mùa chăm sóc. Mỗi năm phải bón phân cho cao su 2 lần (vào đầu và cuối mùa mưa), cộng cả tiền thuê bón và tiền mua phân cũng mất khoảng 2 trăm triệu đồng. Và nữa là việc tích tụ đất mở rộng diện tích, làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâu năm... Thời gian đầu, gia đình vài lần lên UBND xã xin chủ trương trồng cây cao su nhưng lãnh đạo xã nói là huyện không quy hoạch, không giao kế hoạch phát triển cây cao su ở Thanh An nên không thể giúp vay vốn ngân hàng với lãi suất ưu đãi được. Toàn bộ số tiền gia đình đầu tư vào cây cao su cho đến thời điểm này là vay mượn anh em bạn bè mà có.

Đến chủ trương của tỉnh

Đúng lúc gia đình “đuối về kinh tế” thì lãnh đạo Tỉnh uỷ, UBND tỉnh và các sở, ngành liên quan đến tham quan mô hình cây cao su tiểu điền của ông Trình. Tận mắt chứng kiến đồi cao su xanh mướt, dồi dào sức sống và nghe ông Trình báo cáo tường tận quá trình từ khi đặt bầu đầu tiên xuống đất Thanh An cho đến nay, nhiều đại biểu không tin vào mắt mình. Lô cao su đầu mới trồng hơn 4 năm mà cây đã cao từ 4 - 5 mét, đường kính trên 10cm. Đường băng được hạ rất khoa học, cỏ, cây thực bì phát dọn sạch sẽ. Hạn chế sâu bệnh thâm nhập và chống nứt vỏ cây, ông dùng vôi bột và bùn hoà lẫn chất phụ gia bôi lên cây cao su. Nhân dịp này, ông Trình kiến nghị với cấp trên là mong được hỗ trợ kinh phí để tiếp tục mở rộng diện tích trồng cao su. Về phía chính quyền huyện Điện Biên tạo điều kiện thuận lợi để ông được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp lâu dài, ít nhất cũng 2 chu kỳ trồng cao su (tức 50 - 60 năm). Với diện tích cao su trồng năm 2008, đến nay đã gần 5 năm, nghĩa là sắp đến thời gian cho khai thác mủ, vậy đầu ra sẽ ra sao? Nếu để ông mua xe bồn chở vào miền Nam bán thì cũng được, nhưng như thế chi phí vận chuyển sẽ rất cao, giá trị lợi nhuận từ cây cao su đương nhiên thấp đi.

Tuy chưa thể trả lời ngay những đề nghị của ông Trình, vì còn phải họp bàn, lấy ý kiến của tập thể Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, nhưng lãnh đạo tỉnh hứa sẽ nghiên cứu cơ chế giúp gia đình một phần kinh phí để giảm bớt khó khăn. Ông Trình tâm sự: Kể từ khi lãnh đạo tỉnh xuống tham quan và định hướng cho đường đi nước bước của cây cao su, ông vui mừng khôn xiết. Vậy là sau bao năm “làm chui” đến nay, mô hình cây cao su tiểu điền của ông cũng đường đường chính chính được công nhận.

Còn nhớ, tại hội nghị lần thứ 10, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh khoá XII tổ chức đầu tháng 3, chủ trương phát triển cây cao su tiểu điền được đa số các đại biểu đồng tình ủng hộ. Kết thúc hội nghị, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh nhất trí cao chủ trương sẽ phát triển cây cao su tiểu điền. Vấn đề là cùng với chủ trương thì tỉnh cần sớm nghiên cứu, ban hành chính sách hỗ trợ trồng cao su tiểu điền (giống, KHKT, quy trình tích tụ đất, đầu ra sản phẩm...) cho hợp lý. Như phân tích của các đại biểu, trong 4 năm phát triển cây cao su đại điền tại 4 huyện là: Điện Biên, Mường Chà, Mường Nhé và Tuần Giáo đã xảy ra tình trạng doanh nghiệp “độc quyền”, trồng theo kiểu “dễ làm khó bỏ”. Riêng tiền hỗ trợ của Nhà nước cho doanh nghiệp phát triển cây cao su (cả giá trị góp đất và hỗ trợ giống...) lên đến hàng trăm tỷ đồng, vậy mà tổng diện tích cây cao su cũng chỉ đạt khoảng 3.300ha. Đấy là chưa nói tới việc trong quá trình chuyển đổi đất rừng sang trồng cao su, có lúc, có thời điểm Công ty Cổ phần Cao su Điện Biên làm sai quy trình, dẫn tới mâu thuẫn trong nhân dân, đơn thư khiếu nại vượt cấp.

Phát triển cao su tiểu điền sẽ tận dụng tối đa diện tích đất (kể cả nhỏ nhất). Cùng với đó rất nhiều người dân có điều kiện trồng cao su để xoá đói giảm nghèo bền vững. Từ trước đến nay, vấn đề cây cao su tiểu điền chưa được quan tâm khuyến khích phát triển, do nhiều nguyên nhân khác nhau. Còn hiện nay, thông qua mô hình cây cao su tiểu điền nhà ông Trình, có thể khẳng định, nếu quyết tâm thì bà con nông dân có thể đưa cây cao su vào trồng, quy mô lớn bé khác nhau. Nhưng trên hết, cần có chính sách hỗ trợ người dân phát triển cao su tiểu điền. Vì rằng, đã là chính sách thì cần phải công bằng, doanh nghiệp hay người dân đều được hưởng quyền lợi như nhau.

                                                                                    Theo baodienbienphu.com.vn